14 November was het Wereld Diabetes Dag, maar wat is diabetes?
Het aantal mensen met diabetes in de afgelopen decennia is meer dan verdubbeld. Het gaat vooral om een stijging in het aantal mensen met type 2 diabetes, de meest voorkomende vorm (meer dan 9 op 10) van diabetes. Oorzaken zijn te zoeken in de vergrijzing van de bevolking en onze ongezonde leefstijl. Via de hashtages #LevenMetDiabetes en de #DiabetesLiga vraagt de Diabetes Liga extra aandacht voor de ziekte.
Wetenschap
Vandaag is het Wereld Diabetes Dag. En dat is geen toeval, 14 november is de geboortedag van Frederick Banting. Hij stond met Charles Best in 1922 aan de basis van de ontdekking van de insuline. Door die ontdekking is diabetes geen dodelijke ziekte meer.
Diabetes of suikerziekte?
Diabetes is een chronische aandoening waarbij het bloedsuikergehalte verhoogd is. Dit kan twee oorzaken hebben: ofwel maakt het lichaam onvoldoende insuline aan, ofwel is de geproduceerde insuline onvoldoende werkzaam. In beide gevallen kunnen de cellen onvoldoende suiker (glucose) opnemen, waardoor het zich ophoopt in het bloed. Deze situatie noemen we diabetes mellitus of suikerziekte.
Type 1 of 2?
Type 1 en type 2 diabetes zijn de meest voorkomende vormen. Een tijdelijke vorm van diabetes die kan optreden in de zwangerschap, is zwangerschapsdiabetes. Daarnaast zijn er nog enkele zeldzame vormen van diabetes.
De eerste vorm komt het meeste voor bij kinderen of jongvolwassen. Het gaat over een erg kleine groep van diabetespatiënten, minder dan 10%. Het lichaam maakt geen of onvoldoende insuline aan waardoor patiënten levenslang insuline moeten spuiten.
Meer dan 90% heeft dus diabetes type 2. Dit komt meestal voor vanaf de leeftijd van 40 jaar. Vooral erfelijkheid maar ook overgewicht en gebrek aan lichaamsbewegingen zijn de voornaamste oorzaken.
Belangrijk is de risicofactoren en symptomen te (her)kennen en tijdig in te grijpen. Terwijl type 1 diabetes momenteel niet kan worden voorkomen, weten we dat dit bij type 2 diabetes grotendeels wel het geval is. Type 2 diabetes houdt namelijk duidelijk verband met een ongezonde levensstijl en overgewicht, naast factoren waar men niets kan aan veranderen zoals erfelijke aanleg en leeftijd.
Wat zijn de gevolgen van diabetes?
Wanneer de bloedsuikerspiegel te hoog of te laag komt, zorgt dit voor problemen. Een te lage bloedsuikerspiegel of hypo zorgt voor een hongergevoel, zweten, hartkloppingen en duizeligheid. Belangrijk is dan snel iets suikerrijks te eten of te drinken.
Een te hoge bloedsuikerspiegel of hyper zal je niet direct voelen. Maar op lange termijn kan diabetes leiden tot problemen met hart en bloedvaten, ogen, nieren en voeten. Niet behandelen betekent een gevaar voor uitdroging en, bij personen met diabetes type 1, voor verzuring van het bloed.
Celien deelt haar ervaring met diabetes type 1: "Mijn ouders en ik wisten heel weinig over diabetes toen ik ziek werd. Ik zat in het derde leerjaar toen ik plots veel moest plassen, weinig eetlust had en fel vermagerde. Mijn onthaalmoeder trok als eerste aan de alarmbel. Haar zoon had diabetes, en zij herkende de symptomen onmiddellijk. De vingerprik bij de dokter bevestigde ons bange vermoeden.
Als persoon met diabetes word je vaak geconfronteerd met misverstanden. De ziekte wordt vaak geassocieerd met zwaarlijvigheid of met een ongezonde levensstijl, terwijl type 1 daar helemaal los van staat. Sommigen raken in heel hun leven geen suiker aan en sporten elke dag, maar krijgen de aandoening toch. Onwetendheid kan zelfs gevaarlijk zijn."
De Diabetes Liga roept het grote publiek op om hun ervaringen te delen via de hashtags #LevenMetDiabetes en #DiabetesLiga. Bedoeling is dat de getuigenissen een inspiratiebron zijn voor andere personen met diabetes.